Chúng tôi phải thêm tiếng “thật” sau cùng để làm túc từ cho mục bài và cũng để tránh cho bạn đọc khỏi hoang mang khi mới đọc qua cái tựa bài.
Thiệt ra Hồ Chí Minh con người bí mật, con người mang đủ 16 cái tên, con người đang làm chủ tịch Cộng sản Bắc Việt, thì chính tên là Nguyễn Tất Thành, khi ở Pháp sắp qua Nga đổi là Nguyễn Ái Quốc.
Còn cái tên Hồ Chí Minh chỉ là một cái tên “đội” của một nhà tiền bối cách mạng quốc gia chân chính, có lẽ cũng là vì vậy mà ông Nguyễn Ái Quốc đã cố tình đổi tên.
Cụ Hồ Chí Minh thật này, chính tên là Hồ Ngọc Lãm, phong trào Đông Du cụ qua Nhật đổi tên là Hoàng Đại Tân, người hoạt động cách mạng đổi tên họ là một chuyện không có gì là lạ.
Ở Nhật về tàu, vì bạn học với Tưởng Giới Thạch ở Nhật, nên Cụ giữ chức tham mưu trưởng quân đội Trung Hoa Dân quốc ở Nam Kinh. Khi đại chiến thứ hai bộc phát, cách mạng V. N. ở Tàu hoạt động mạnh. Cụ được bầu làm chủ tịch Lâm thời ở hải ngoại, với tên là Hồ Chí Minh. Nhưng mới chỉ được một năm thì Cụ chết. Thế rồi ông Nguyễn Ái Quốc mang luôn tên cụ cho mãi tới bây giờ. Không những ở V. N. mà cho đến cả thế giới không ai không biết.
Trong bài này chúng tôi chỉ cố ý cống hiến độc giả một sự liệu, đó là Tiểu sử bà Ngô Thị Khôn Nghi, tức là vợ của Cụ Hồ Chí Minh thật – chứ không phải Hồ Chí Minh Nguyễn Ái Quốc.
Bà Ngô Thị Khôn Nghi, con gái Cụ Ngô Quảng, một nhà tiền bối cách mạng, một tướng lĩnh xuất sắc trong nghĩa quân Cần Vương và Quang Phục ở làng Tam Đa, tổng Vạn Trình, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An.
Bap phen vào sanh ra tử, qua nhiều lần thất bại, cụ Ngô Quảng phải bôn tẩu qua Xiêm rồi thất lộc ở đó.
Cụ qua Xiêm đặng một năm, thì cụ có được hai người con, một trai một gái. Chị gái tức là Khôn Nghi, em trai tên là Ngô Chính Hộc, được đoàn thể cách mạng đem sang tàu cả hai.
Ngô Chính Hộc ở Tàu mang tên là Choắt, vào học trường võ bị Hoàng Phố, sau là một tướng lãnh trong cuộc kháng chiến Pháp.
Bà Khôn Nghi qua Tàu cũng vào trường học, sau đó kết duyên cùng cụ Hồ Ngọc Lãm. Bao nhiêu năm cụ Lãm hoạt động cách mạng Việt Nam, ở tàu bao nhiêu năm thì bà Khôn Nghi cùng hoạt động cách mạng ở bên cạnh chồng và nhiều đồng chí khác.
Nhóm làm cách mạng V.N. ở tàu, không ai không biết gia đình này, từ người quốc gia cho tới người Cộng sản.
Bà Khôn Nghi ở với ông Hồ Ngọc Lãm không có con trai, mà chỉ có hai người con gái là: Hồ Diệc Lan, Hồ Mộ Lan.
Bà Khôn Nghi là một cán bộ cách mạng quan trọng V,.N. ở Tàu, đã giúp chồng, giúp đoàn thể cách mạng làm nhiều chuyện đáng kể.