Bài viết đăng trên báo Lục Tỉnh Tân Văn – ngày 21 tháng 2 năm 1918
Tác giả: MỘNG TRÂN
Hôm 28 Tết tôi đi chơi đêm, thấy một việc nghĩa khí, tôi xin thuật lại cho tốn bằng quí hữu nghe chơi.
Tôi đang trả giá mà mua ve rượu bạc hà trong tiệm Quang Huy, thình lình nghe tiếng đàn bà cãi lẫy với khách trú bên tiệm gần lối đó rằng: “Tôi đưa cho chú một cái giấy 5 đồng, sao chú thối cho tôi có 6 cắt. Đồ tôi mua có 4 cắt, chú phải thối lại cho tôi 4 đồng 6 chớ”.
Khách trú trả lời: “Cô đưa cho tôi cái giấy 1 đồng, chớ không phải giấy 5 đồng”.
Cô nọ cãi hoa2in mà chệc cứ chối, làm cho cổ phải khóc, thình lình có một bà già nói: “Có lẽ nó có bao nhiêu đó đặng an Tết, nay bị chệc ăn gian nó thì lấy làm tội nghiệp quá”.
Tôi nghe nói vậy tôi day lại xem thì thấy có một cậu còn tơ, tác cừng 20 tuổi, bước vào tiệm chệc mà cãi dùm, làm cho thiên hạ xúm lại coi đông lắm. Cãi hết sức không được, cậu ấy liền lấy nón xuống mà nói với thiên hạ rằng: “Tội nghiệp cô nầy, gia tài có 5 đồng đi chợ Tết, rủi bị chệc ăn gian. Ấy vậy mình phải ra tay tế độ đồng bang, xin cô bác hỉ hoan, kẻ ít người nhiều giúp cho cổ khỏi gian nan trong ba ngày Tết”.
Nói rồi lấy nón giơ ra đi cùng. Người nầy cho 1 cắc, kẻ kia cho 2 cắc, một hồi coi bộn. Cậu ta chạy lại trao cho cô nọ mà nói rằng: “Kiến nghĩa bất vi vô dõng giả, cũng nên lộng giả thành chơn, xin cô lấy đỡ cái nầy đi chợ Tết còn hơn, đừng buồn nữa mà hư vóc ngọc mình vàng, tôi khá tiếc”. Cô nọ mặt có sắc thẹn mà con mắt có màu cám nghĩa anh hùng.
Anh thấy vậy bèn hốt hết bạc cắc bỏ vào tay cô nọ.
Thiên hạ đều trầm trồ khen ngợi cậu ta thiệt là tay hảo ớn.
Tôi thấy vậy liền xôm tới bắt tay bông-sua và khen ngợi. Cậu ta coi bộ lính quýnh bèn bỏ chạy mất, không chịu cho thiên hạ khen nữa. Còn cô nọ đứng xển lển đó, thấy vậy, tôi liền dắt cổ ra khỏi tiệm thì thiên hạ mới tản.
Ớ hảo hơn ôi! Ơn tế độ ấy có ngày kẻ khác báo đáp lại cho thầy.